Jeszcze do niedawna klasyfikacja innowacji według Podręcznika Oslo Manual obejmowała cztery obszary: innowację produktową, procesową, organizacyjną i marketingową. Podział ten został w najnowszym wydaniu uściślony i ograniczony.
Każdy z rodzajów innowacji dotyczy innego obszaru i sposobu wdrażania. Poniżej przedstawiona została krótka charakterystyka poszczególnych rodzajów innowacji z praktycznymi przykładami ich stosowania.
- Innowacja produktowa – to nowy lub ulepszony wyrób lub usługa, które różnią się znacząco od dotychczasowych wyrobów lub usług przedsiębiorstwa i które zostały wprowadzone na rynek[1].
Przykład klasyfikacji innowacji produktowej zaproponowało Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBiR). Dzieli ono ten rodzaj innowacji na dobra materialne i usługi.
Dla przykładu wprowadzanie innowacji dotyczącej dóbr materialnych to wdrożenie w produkowanym rowerze nowego rodzaju komponentu, nowy składnik wykorzystywany do wytwarzania chleba, dodanie nowej cechy do już istniejącego produktu.
Innowacja dotycząca usług może polegać na oferowaniu nowego rodzaju usługi finansowej (pożyczka o zmiennej stopie procentowej), wprowadzenie usług internetowych (np. bankowość internetowa, systemy płatności) czy dowóz przez restauracje posiłków do domu.
- Innowacja w procesie biznesowym – to nowy lub ulepszony proces biznesowy dla jednej lub wielu funkcji biznesowych, który różni się znacząco od dotychczasowych procesów biznesowych przedsiębiorstwa i który został wprowadzony do użytku przez przedsiębiorstwo[2].
Innowacja procesowa jest więc związana z ulepszeniem, usprawnieniem czy zmianą w procesie produkcji danego dobra, np. automatyzacja procesu montażu nadwozia samochodowego. Nie dotyczy ona jednak wyłącznie procesów produkcyjnych. Obejmuje także usprawnienie procesów związanych np. z obsługą klienta, realizacją zamówień czy wdrażaniem nowych lub ulepszonych procedur usprawniających pracę.
* Innowacja organizacyjna – rodzaj innowacji uwzględniany we wcześniejszych wydaniach Podręcznika Oslo Manual, obecnie klasyfikowana jako część składowa innowacji procesowej
Ten rodzaj innowacji został obecnie włączony do opisu innowacji procesowej. Jest bowiem jej nieodłączną częścią. Dotyczy on np. nowej organizacji miejsca pracy czy relacji zewnętrznych, nowego sposobu organizacji działań biznesowych. Wszystkie te przykłady są ściśle związane z usprawnianiem, ulepszaniem procesów biznesowych.
* Innowacja marketingowa – rodzaj innowacji uwzględniany we wcześniejszych wydaniach Podręcznika Oslo Manual, obecnie klasyfikowana jako część składowa innowacji produktowej i procesowej.
Dotyczy ona zmiany na przykład w wyglądzie produktu, innym podejściem do oferty czy polityki cenowej. Jest także nowym sposobem promocji, pozycjonowania firmy na rynku czy wdrażaniem nowej strategii marketingowej. Do tego rodzaju innowacji zaliczało się także nową metodę prezentacji produktu, opakowania. Sporą część innowacji marketingowych można więc zaliczyć do innowacji procesów biznesowych. Innowacje związane z produktem wchodzą natomiast w skład innowacji produktowych.
Stąd w najnowszym wydaniu podręcznika Oslo Manual 2018 uproszczono i uszczegółowiono klasyfikację innowacji pozostawiając wyłącznie innowację produktową i innowację w procesie biznesowym.
[1] Podręcznik Oslo Manual 2018. Zalecenia dotyczące pozyskiwania, prezentowania i wykorzystywania danych z zakresu innowacji, Wydanie 4, OECD i Eurostat, 2018, s. 37.
[2] Tamże.
